Cách Kích Sữa Non Cho Mẹ Sinh Mổ: 6 Điều Mẹ Cần Nhớ

Bạn đang mang thai vào những tháng cuối thai kỳ và bác sĩ dự đoán có thể bạn phải sinh mổ hoặc bạn nghĩ rằng mình có thể sinh mổ nếu quá trình chuyển dạ gặp nhiều khó khăn. Bạn lo lắng rằng với tình trạng sức khỏe sau sinh mổ bạn không thể cho con bú, không ẵm bồng chăm sóc con được. Các mẹ bầu đừng lo lắng nữa nhé. Cùng đọc bài viết này để biết cách kích sữa non cho mẹ sinh mổ. Đây là những lời khuyên đến từ các chuyên gia tư vấn sữa mẹ giúp bạn hình dung được những việc mà bạn cần làm để tự tin hơn trong bước đầu nuôi con sữa mẹ.

1. Tìm hiểu và chọn bệnh viện nơi bạn dự định sinh

Bạn cần tìm hiểu về quy trình thủ tục sau khi sinh của bệnh viện diễn ra như thế nào? Bệnh viện đó có hỗ trợ việc nuôi con sữa mẹ của các sản phụ không? Có thực hiện quy trình chuẩn da tiếp da sau sinh mổ? Nếu cách ly mẹ và con thì bao nhiêu lâu mẹ và con về với nhau?

Bạn nên chọn những bệnh viện phụ sản hoặc có khoa phụ sản áp dụng các quy trình chuyên môn chăm sóc thiết yếu bà mẹ, trẻ sơ sinh (Quyết định số 6734 của Bộ Y tế). Đây là những bệnh viện áp dụng quy trình khoa học sau khi bé chào đời: da kề da, chậm kẹp dây rốn, khuyến khích bú mẹ sau sinh. Biết được điều gì sẽ diễn ra bạn sẽ chủ động tìm ra cách thức để ứng phó.

2. Thảo luận trước với nhân viên y tế và người nhà về những cữ bú đầu tiên

Bàn bạc trước với nhân viên y tế và người nhà rằng bé sẽ bú cữ đầu tiên bằng sữa mẹ. Hãy yêu cầu nhân viên y tế không bổ sung bất cứ thứ gì khác ngoài sữa mẹ. Nếu trường hợp cần thiết phải bổ sung để hỗ trợ về mặt y tế thì cho bé uống bằng cốc, thìa hoặc ống bơm xi lanh, tuyệt đối không được dùng bình có núm ti giả. Điều này là để bảo vệ khớp ngậm quý giá của bé vì trẻ đã học cách ngậm đúng theo phản xạ từ động tác mút tay trong thai kỳ. Sử dụng bú bình sẽ làm sai khớp ngậm nguyên thủy khiến khi bú mẹ trẻ sẽ khó khăn trong việc ngậm bắt và dễ từ chối vú mẹ.

3. Cho bé bú hoặc vắt sữa non sớm nhất có thể

Mẹ sinh mổ có sữa non không

Đây là câu hỏi của nhiều mẹ sinh mổ. Rất nhiều mẹ thường suy nghĩ sinh mổ sữa sẽ về chậm hoặc ít sữa. Tuy nhiên đây lại là một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Dù mẹ sinh mổ hay sinh thường, sữa non của mẹ đều đã luôn có sẵn trong cơ thể từ tháng thứ 7-8 thai kì. Mẹ sinh mổ cần  phải nắm rõ điều này và tin tưởng vào khả năng mình hoàn toàn có thể cho con bú đủ sữa non ngay sau sinh.

Cho con bú sớm nhất để kích sữa non cho mẹ sinh mổ

Chúng ta đã hiểu rõ tầm quan trọng của sữa non của mẹ đối với trẻ sơ sinh. Để bé hưởng được nguồn dưỡng chất quý giá này các chuyên gia y tế đều khuyên cho trẻ bú sớm trong vòng một giờ đầu sau sinh. Đây có lẽ là cách kích sữa non cho mẹ sinh mổ tốt nhất.

Điều này sẽ khả thi đối với mẹ sinh mổ nếu bệnh viện bạn chọn có quy trình da kề da chuẩn, bé có thời gian nằm trên ngực mẹ đủ lâu kích thích được phản xạ gốc tìm vú mẹ bé có thể bú cữ đầu tiên ngay trên ngực mẹ. Và những cữ sau bé được cho bú theo nhu cầu ( đối với trẻ sơ sinh dưới 30 ngày tuổi mẹ nên đánh thức bé dậy bú nếu bé ngủ trên 3h đồng hồ).

Vắt sữa non để kích sữa sau sinh 

Đối với trường hợp mẹ và bé bị cách ly do tình trạng sức khỏe của mẹ và bé, thời gian cách ly kéo dài hơn 6 tiếng đồng hồ, bạn cần thực hiện vắt sữa đều đặn.  Các chuyên gia sữa mẹ khuyên bạn nên vắt tay trước vì lúc này sữa non rất đặc và dính máy hút sữa khó hút ra được. Lưu ý là kỹ thuật vắt sữa non bằng tay và massage chuẩn xác tránh nhồi bóp ngực thô bạo làm tổn thương các mô tuyến. Bạn có thể tham khảo kỹ thuật vắt tay này trên các kênh truyền thông sữa mẹ uy tín.

Tuy nhiên các mẹ sau sinh thường chưa quen với các kỹ năng này. Do đó có thể mẹ sẽ bị đau khi vắt sữa non hoặc vặt sữa non bằng tay  chưa hiệu quả. Để dễ dàng tạo phản xạ xuống sữa hơn, mẹ có thể sử dụng máy massage cho con bú. Loại máy massage ngực này chuyên về hỗ trợ mẹ trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ, giúp sữa lưu thông được hiệu quả… là cách hỗ trợ kích sữa non cho mẹ sinh mổ tốt hơn. Nó cũng giúp ngừa cương sữa sinh lý và phòng tắc tia sữa sau này.

Bạn có thể kết hợp cả vắt tay và hút bằng máy. Hút/ vắt đều đặn 2 tiếng /lần và thực hiện cho mỗi bên vú từ 10-15 phút, đảm bảo số lần hút /vắt trong 24 tiếng là 10 -12 lần. Bạn có thể  nằm nghỉ ngơi trong lúc chụp phễu hút sữa lên 2 bầu vú và để máy hoạt động. bạn không cần lo lắng sữa sẽ chảy ngược xuống vì sữa non đặc và kết dính. Việc hút/vắt thường xuyên như thế để kích thích tuyến vú hiểu có em bé đang cần sữa.

Việc hút sữa ngay sau sinh và vài giờ sau đó sẽ bình thường hóa quá trình sản xuất sữa của bạn, ngăn ngừa cương sữa sinh lý sau sinh.

4. Tư thế cho con bú sau khi sinh mổ

Sau khi mẹ về bé được gặp nhau ở phòng riêng, nhân viên y tế hoặc chuyên viên tư vấn sữa mẹ cần hỗ trợ mẹ những tư thế bú phù hợp để mẹ có thể vừa nghỉ ngơi vừa cho bé bú một cách thoải mái.

Các tư thế cho con bú cho mẹ sinh mổ:

Tư thế bú nằm nghiêng là tư thế được ưa chuộng nhất giúp bé bú tốt kích sữa non cho mẹ sinh mổ

• Nằm nghiêng về phía em bé với một cái gối dưới đầu và một cái sau lưng. Có một chiếc khăn cuộn hoặc chăn trẻ em trong tầm tay của bạn.
• Đặt em bé nằm nghiêng và cũng hướng về phía mẹ, đối mặt với bạn, với núm vú của mẹ thẳng với mũi của em bé.
• Kéo chân và mông của bé lại gần. Dựa lưng vào gối phía sau bạn cho đến khi núm vú hướng đến ngang miệng của bé.
• Khi bé mở to miệng, bé sẽ nhanh chóng di chuyển về phía vú. Đồng thời ấn nhẹ lòng bàn tay vào giữa hai bả vai của bé để giúp con bám sâu.
• Đặt khăn hoặc chăn sau lưng em bé, để đầu tự do ngửa về phía sau.
  
  

  

Tư thế ôm bóng

• Sử dụng một chiếc gối chèn ở bên bạn sẽ cho con bú
• Đặt cơ thể trẻ lên trên gối và dọc theo một bên phía dưới cánh tay của bạn.
• Đỡ đầu bé bằng lòng bàn tay , lòng bàn tay tạo thành hình chữ ‘C” sao cho ngón tay cái ở sau một tai bé và ngón trỏ cùng các ngón còn lại ở bên tai kia. Dùng lực nhiều hơn vào phần gáy và lưng bé (không phải đầu).
• Dùng bàn tay còn lại đỡ vú của bạn.
• Cơ thể trẻ phải được nâng đỡ đủ cao để mũi của bé thẳng hàng với núm vú của bạn.
  
  

  

Và có một vài tư thế đặc biệt khác có thể được sử dụng như tư thế bú dọc

5. Kết hợp sử dụng cốc hứng sữa khi cho con bú

Cốc hứng sữa là dụng cụ có khả năng vừa hứng vừa hút được sữa mẹ bằng lực hút âm. Nó đặc biệt hữu hiệu cho các mẹ sau khi muốn kích sữa non. Các loại máy hút sữa thông thường không thể hút được sữa non hiệu quả những ngày đầu sau sinh. Ngược lại, cốc hứng sữa hoạt động bằng lực hút chân không thay vì lực bóp-nhả như máy hút sữa lại có thể hút sữa non hiệu quả hơn. 

Mẹ cho con bú một bên và sử dụng cốc hứng sữa một bên. Tận dụng phản xạ xuống sữa của mẹ, cốc hứng sữa sẽ nhẹ nhàng hút sữa non của mẹ ra hiệu quả.  Hơn nữa khi cho con bú xong, mẹ cũng đã hút sữa xong, mẹ sau sinh lại có thêm thời gian để nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân. 

Một điều thú vị là một số loại cốc hứng sữa tốt như cốc hứng sữa Naturebond có thể hút sữa được cả khi mẹ nằm cho con bú. Như vậy, vào các cữ bú đêm mẹ vẫn có thể tranh thủ nằm nghỉ ngơi thêm. 

6. Những điều cần lưu ý cho mẹ sinh mổ kích sữa non

Về thuốc giảm đau

Các loại thuốc giảm đau sau sinh mổ thường tương thích với việc cho con bú. Thuốc kháng sinh và các loại thuốc kê đơn khác cũng vậy. Hầu hết các loại thuốc đều tương thích với việc cho con bú, ngay cả trong thời kỳ sơ sinh. Bạn không nên lo lắng thái quá về sự ảnh hưởng của thuốc đến sản lượng và chất lượng sữa.

Lưu ý để kích sữa cho mẹ sinh mổ khi được về nhà

Khi về nhà, thường sau ngày thứ 3, khi đó sữa non của mẹ đã chuyển qua sữa chuyển tiếp, sữa bắt đầu về nhiều hơn khiến ngực bạn lúc nào cũng căng tức ( dân gian gọi là sữa về). Tuy nhiên để tiếp tục kích sữa, mẹ sinh mổ cần lưu ý:

• Bạn nên có sự trợ giúp tại nhà, cố gắng nghỉ ngơi và bồi bổ nhiều nhất có thể. Giữ tâm trạng thoải mái và cơ thể khỏe mạnh là cách kích sữa non cho mẹ sinh mổ hiệu quả. Ở giai đoạn này, bạn chỉ nên tập trung vào bé và sức khỏe của bạn. Ăn uống ngon miệng, tranh thủ nghỉ ngơi mọi lúc có thể, ngủ nhiều giấc nhỏ cũng mang lại sự phục hồi cho cơ thể như một giấc ngủ dài. Da kề da với con, maggsage và ôm ấp con, nghĩ đến những điều vui trong thời gian cho con bú cũng là một phương pháp hữu hiệu gia tăng hormone yêu thương hạnh phúc oxytocin- cũng chính là hormone tiết sữa.
• Vận động phù hợp, phơi nắng và khí trời. Mẹ sau sinh không nên thực hành “ở cữ ” tại giường mà nên hoạt động nhẹ nhàng trở lại sớm sau khi sinh. Các vận động nhẹ nhàng kết hợp hít thở, maggsage, tắm nắng và khí trời giúp cho máu huyết lưu thông được tốt hơn, giàu oxy hơn, luân chuyển đến bầu vú được tối ưu cũng sẽ giúp cho việc kích sữa.
• Cữ bú đêm: mẹ nên cho con bú trực tiếp tất cả các cữ bú đêm. Buổi đêm, cơ thể mẹ có lượng hormone prolactin cao hơn ban ngày. Do đó, đây là thời điểm tốt để “tận dụng” kích sữa một cách tự nhiên, tốt cho cả mẹ và con. Mẹ có thể nhờ thêm sự trợ giúp đắc lực của cốc hứng sữa khi bú nằm vào ban đêm nhé.

Tham khảo bài viết: 12 cách phục hồi nhanh sau sinh mổ