Cách thông tắc tia sữa tại nhà hiệu quả cho mẹ sau sinh

Tắc tia sữa là tình trạng mà nhiều chị em thường gặp phải sau sinh. Làm thế nào để thông tắc tia sữa sữa tại nhà hiệu quả là băn khoăn của nhiều chị em. Bài viết dưới đây Milena sẽ gợi ý cho bạn những cách thông tắc tia sữa cho mẹ hiệu quả, và kích để sữa về lại sau khi tắc tia.

Tắc tia sữa là gì?

Để chọn cách thông tắc tia sữa hiệu quả, trước tiên cần phải hiểu rõ tắc tia sữa là gì. Tắc tia sữa là hiện tượng tắc tia sữa tức là do lòng ống dẫn sữa bị hẹp khiến sữa không thể chảy ra ngoài dễ dàng, lâu ngày sẽ tích tụ lại gây tắc. Nếu để lâu hơn sẽ dần hình thành một cục cứng tại chỗ tắc nghẽn, đó là sữa đông kết lại.

Khi sữa mới vẫn đang được tiết ra, sữa không thể chảy ra ngoài, khiến tình trạng tắc nghẽn trở nên trầm trọng hơn và khiến các ống dẫn sữa khác bị chèn ép. Tắc tia sữa nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm vú, áp xe vú,…

Biểu hiện của tắc tia sữa

Tắc tia sữa có những biểu hiện khác nhau tùy theo cơ địa của mỗi mẹ. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ khi bị tắc tia sữa đều có một hoặc nhiều các triệu chứng sau:

• Không tiết sữa hoặc tiết ra rất ít ngay cả khi mẹ đang vắt sữa.
• Vú luôn căng và nóng ran.
• Nổi cục lợn cợn bên trong ngực do sữa bị ứ đọng và vón cục.
• Ngực căng và đau nhức.

Tắc tia sữa có thể cải thiện nếu mẹ cho con bú nhiều và đúng khớp ngậm hoặc hút sữa bằng máy đúng cữ và hiệu quả. Tuy nhiên, nếu để lâu, tình trạng này có thể khiến mẹ bị sốt, mệt mỏi… Lượng sữa của mẹ giảm dần hoặc có thể dẫn đến tình trạng mất sữa.

Nguyên nhân dẫn đến tắc tia sữa

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tắc tia sữa. Dưới đây là một số lý do chính:

Tắc tia sữa do mẹ có quá nhiều sữa

Trong trường hợp mẹ quá nhiều sữa mà bé không bú hết, nếu mẹ không vắt sữa hoặc hút sữa ra ngoài, phần sữa dư sẽ tồn đọng bên trong ống dẫn sữa. Lượng sữa dư vẫn còn đó, sữa mới lại liên tục được sản xuất càng làm trầm trọng thêm tình trạng thừa sữa, sữa tồn đọng. Nếu sữa không được thoát ra ngoài có thể bị vón cục dẫn đến tình trạng tắc tia sữa. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tắc tia sữa sau sinh mà nhiều chị em gặp phải.

Tắc tia sữa do mới sinh

Vài ngày sau khi sinh, sữa bắt đầu tiết ra với số lượng nhiều do sau khi nhau thai được cắt ra, hormone progesterone (duy trì thai kỳ) giảm nhanh đồng thời hormone prolactin (hormone tạo sữa) tăng lên bắt đầu quá trình sản xuất sữa ồ ạt. Các ống sữa không đổi sữa lại về làm các nang sữa phình lên gây ứ tắc. Hơn nữa, máu dồn nhiều về bầu ngực nơi có nhiều mao mạch và hệ bạch huyết làm càng gây phù nề đè lên nang sữa. Làm việc cương tắc sữa sinh lý càng đau. Hầu hết phụ nữ sau sinh đều gặp phải tình trạng tắc tia sữa trong những ngày đầu sau sinh. Hiện tượng này không quá đáng lo ngại. Các mẹ chỉ cần cho con bú đúng khớp liên tục và vắt sữa hiệu quả thường xuyên là sẽ ổn.

Mẹ có thể thảo khảo thêm bài viết này để hiểu hơn và xử lý tốt hơn về tắc tia sữa sinh lý sau sinh: Cương Sữa Sinh Lý Sau Sinh: Những Điều Mẹ Bầu Phải Biết

Tắc tia sữa do cho bé bú chưa đúng cách

Bé được mẹ cho bú nhưng bé chưa biết ngậm vú đúng cách nên không đẩy được hết sữa ra ngoài. Mặc dù trẻ vẫn đang bú nhưng không thể bú hết lượng sữa mà mẹ tiết ra. Lượng sữa thừa có thể bị ứ đọng và dần dần làm tắc tia sữa.

Tắc tia sữa do bé không bú mẹ thường xuyên

Sữa mẹ được sản xuất liên tục trong bầu ngực của người mẹ. Tuy nhiên, nếu trẻ không bú thường xuyên do bé ngủ nhiều hay vào giai đoạn wonder week bé chướng không bú hay mẹ luyện ngủ đêm cho con… sẽ dễ dẫn đến tình trạng tắc tia sữa. Thông thường, khi mới sinh, các mẹ nên cho con bú 1 giờ 30 – 3 giờ một lần. Nếu khoảng cách giữa các cữ bú quá dài, trên 4 giờ rất dễ gây tắc tia sữa.

Tắc tia sữa do nhiễm khuẩn

Một nguyên nhân khác khiến ống dẫn sữa bị tắc là do nhiễm vi khuẩn. Sự xâm nhập của vi khuẩn vào cơ thể qua đường máu hoặc do đầu ti mẹ có vết thương hở tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Sau khi bị nhiễm trùng, các ống dẫn sữa bị viêm và hẹp lại, ngăn cản sữa chảy ra. Theo thời gian, sữa có thể bị đọng lại gây ra tình trạng tắc nghẽn.

Tắc tia sữa do mẹ bị stress

Có thể các mẹ không biết nhưng cảm xúc có thể ảnh hưởng rất nhiều đến việc sản xuất sữa. Nếu mẹ luôn trong trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, lo lắng sẽ ức chế phản xạ xuống sữa dẫn đến nhiều vấn đề như: giảm sữa, ít sữa, tắc tia sữa,….

Tắc tia sữa do ngực phải chịu áp lực

Ngực của mẹ liên tục sản xuất sữa, vì vậy chúng trở nên căng tức hơn. Nếu áo ngực của mẹ quá chật hay mặc quần áo bó có thể gây áp lực lên bầu ngực và ảnh hưởng đến ống dẫn sữa. Khi ống dẫn sữa bị nén lại rất dễ gây nên tắc tia sữa do sữa chảy ra không hiệu quả. Ngoài ra, nằm sấp nhiều cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Cách thông tắc tia sữa hiệu quả

Tắc tia sữa không chỉ khiến mẹ đau đớn, khó chịu, stress mà còn ảnh hưởng đến nguồn sữa nuôi dưỡng bé. Tình trạng tắc nghẽn lâu ngày có thể dẫn đến giảm tiết sữa, mất sữa… Vì vậy, các mẹ sữa cần tìm cách thông tắc tia sữa để giải quyết vấn đề này.

Dưới đây là những cách thông tắc tia sữa đơn giản tại nhà rất hiệu quả. Mẹ có thể tham khảo nhé:

Cho bé bú thường xuyên là cách thông tắc tia sữa cần ưu tiên 

Việc cho trẻ bú thường xuyên sẽ giúp khơi thông tia sữa. Đặc biệt, mẹ nên thay đổi nhiều tư thế cho con bú khác nhau mỗi cữ bú, vì mỗi tư thế có thể tác động mạnh đến nhiều tuyến sữa mẹ khác nhau, từ đó giúp thông tắc tia sữa.

Một mẹo đã giúp rất nhiều mẹ sau sinh là sử dụng trọng lực để giúp loại bỏ tắc tia sữa. Điều này nghe có vẻ lạ, nhưng một số mẹ sau sinh đã sử dụng biện pháp này rất hiệu quả. Bạn chống chân và tay tư thế cho con bú thế con bò, cho em bé nằm ngửa với mặt đất. Xếp hàng cằm bé của bạn với ống dẫn và cho bú.

Cách thông tắc tia sữa tại nhà bằng massage

Một trong những cách thông tắc tia sữa hiệu quả là dùng tay massage bầu ngực. Mẹ cần chú ý những yếu tố sau:

• Mẹ ngồi thoải mái, tư thế hơi ngả người ra sau có điểm dựa
• Con có thể bú một bên và mẹ massage cùng bên tắc để giúp việc lấy sữa hiệu quả hoặc có thể massage bên ngực kia
• Trong quá trình massage, mẹ để ý vẫn cảm thấy thoải mái, nếu có cảm giác khó chịu vùng ấn hay massage thì làm nhẹ nhàng lại
• Luôn nhớ các động tác massage luôn nhẹ nhàng. Mẹ có thể sử dụng dầu như dầu oliu để giảm ma sát giữa tay với bầu ngực.

Đối với cương tắc sữa sinh lý

Bắt đầu bằng việc massage nhẹ nhàng bằng đầu ngón tay xung quanh vùng nhũ hoa để giảm sưng và giúp con bú dễ dàng

• Làm mềm nhũ hoa: xen kẽ việc massage bằng đầu ngón tay quanh vùng nhũ hoa với việc ấn ngược làm mềm – chụm tay xung quanh núm ti và đẩy chắc vào trong nhưng không làm đau tầm 30s sau đó xoay tay và làm lại. Massage nhẹ nhàng kiểu vuốt ve theo hướng từ nhũ hoa lên phía nách. 
• Khi nhũ hoa đã mềm, bé sẽ dễ dàng ngậm ti và bú và mẹ có thể tiếp tục massage nhẹ nhàng.
• Massage nhẹ nhàng hiệu quả hơn khi kèm với độ rung nhẹ và/hoặc massage theo vòng tròn. Tham khảo: Máy Thông Tắc Tia Sữa LaVie, Kích Sữa Với 5 Chế Độ Rung Massage
• Trong khi massage, bầu ngực sưng giảm dần và bầu ngực cũng mềm hơn, việc massage cũng có thể luân phiên với việc vắt tay để giúp việc thoát sữa và giải quyết tình trạng ứ đọng sữa.

Tham khảo: cách massage tay

Đối với tắc tia sữa

Bắt đầu việc massage ở gần vùng nách. Bắt đầu vuốt ve nhẹ nhàng từ vùng bị tắc về phía nách

• Vắt tay ở vùng giữ nhũ hoa và vùng bị tắc. Bắt đầu ở gần đầu ti sau đấy di chuyển lên vùng tắc nhẹ nhàng
• Luân phiên vắt tay và massage
• Để phòng tránh tổn thương mô vú, tránh ấn mạnh lên vùng bị tắc

Tham khảo cách thông tắc tia sữa bằng máy massage Máy thông tắc tia sữa & kích sữa Lavie

Cách thông tắc tia sữa bằng chườm ấm

Chườm ấm cũng là một cách thông tắc tia sữa hiệu quả và được nhiều mẹ bỉm áp dụng. Bạn có thể dùng khăn nhúng nước ấm chườm lên bầu ngực hoặc dùng chai thủy tinh đổ nước ấm vào và lăn lên bầu ngực. Lưu ý, chỉ sử dụng nước ấm để tránh bị bỏng và nước nóng có thể làm cho tình trạng tắc tia sữa trở nên trầm trọng hơn.

Tham khảo: Đệm Massage chườm ấm Lavie Mom

Ngoài hai phương pháp trên, bạn cũng có thể tắm nước ấm, có thể tắm vòi hoa sen để nước chảy trực tiếp lên ngực cũng mang lại hiệu quả không kém. Trong khi tắm, hãy massage ngực nhẹ nhàng để tăng thêm hiệu quả.

Nếu bầu ngực đã có hiện tượng nóng đỏ và/hay bạn bị sốt và/hay bạn có cảm giác khó chịu khi chườm ấm, bạn hãy dừng chườm ấm nhé!

Mẹ có thể tham khảo thêm máy thông tắc tia sữa kích sữa Lavie Mom. Máy này có ưu điểm có nhiều chế độ rung và có thể sử dụng khi mẹ tắm dưới vòi sen nước ấn giúp mẹ cảm thấy thoải mái hơn và thông tia sữa hiệu quả hơn. Sử dụng máy thông tia sữa Lavie cũng là cách phổ biến được sử dụng tại Mỹ để thông tắc tia sữa.

Cách thông tắc tia sữa với Lecithin

Lecithin là một phospholipid, tức là trong cấu tạo có cả các thành phần kỵ nước và cả thành phần ái nước. Lecithin được cho là giúp ngăn chặn tình trạng tắc ống dẫn sữa bằng cách làm giảm độ kết dính của sữa bằng cách tăng tỉ lệ axit béo không bão hòa trong sữa.

Lecithin được coi là một cách giúp ngăn chặn tình trạng tắc ống dẫn sữa mà không để lại bất cứ biến chứng nào.

Khi bạn hay bị tắc tia sữa, bạn có thể dùng liều thấp để phòng ngừa việc tắt. Tham khảo bài viết: Vì Sao Thuốc Chữa Tắc Tia Sữa Lecithin Giảm Tắc Tia Sữa Hiệu Quả?

Dùng cốc hút sữa NatureBond

Sử dụng cốc hứng sữa trong nhiều trường hợp là cách thông tắc tia sữa được các tư vấn sữa mẹ khuyên dùng. Mẹ cần thực hiện việc gắn cốc hứng sữa có chứa muối Emson vài lần trong ngày để thông tia sữa.

Tham khảo: Cốc hứng sữa số 1 tại Mỹ 

Và dưới đây là những cách dân gian truyền miệng được các mẹ sử dụng, chưa có bằng chứng khoa học về sự hiệu quả! Và đặc biệt trong vòng 24h mẹ có biểu hiện nặng hơn thì nên đi khám sớm nhất có thể mẹ nhé!

Cách thông tắc tia sữa với lá bắp cải

Một cách thông tắc tia sữa khác được nhiều mẹ áp dụng từ xưa là dùng lá bắp cải. Bắp cải mẹ tách từng lá, rửa sạch và phơi khô. Sau đó, làm ấm chúng và đặt lên ngực. Khi lá hết nóng, mẹ đem đi hơ cho nóng rồi chườm lại. Khi đắp lá cần xoa bóp nhẹ bầu ngực. Làm liên tục cho đến khi ống dẫn sữa thông hoàn toàn.

Nếu mẹ cảm thấy không dễ chịu khi chườm ấm, thay vì phơi khô làm ấm, mẹ để vào ngăn mát tủ lạnh và để lên bầu ngực dễ chịu.

Cách thông tắc tia sữa với khoai tây sống

Cắt các lát mỏng khoai tây đã gọt vỏ và để trong tủ lạnh ngăn mát, bạn để lên bầu ngực và mặc áo ngực để khoảng 1 tiếng. Khoai tây có tác dụng giảm đau và giảm sưng đáng kể

Ăn tỏi sống

Nghiền tỏi và ăn sống 2-3 giờ ăn một lần để giảm viêm sưng tấy, con có thể không thích mùi tỏi nên mẹ ăn thử ít một xem con có khó chịu với mùi tỏi này không nhé

Sử dụng hành tím để thông tắc tia sữa

Cách thực hiện rất đơn giản, mẹ chỉ cần cắt lát hành tím và thoa đều lên hai bầu ngực, trừ hai đầu vú. Khi mẹ hoàn tất, hãy dùng khăn giấy mềm phủ lên và băng lại. Sử dụng ngày 2 lần kết hợp massage bầu ngực và tình trạng tắc tia sữa sẽ được khắc phục trong khoảng 4 ngày.

Cách này có thể làm con khó chịu về mùi và không chịu bú nên mẹ có thể thử ít một xem con phản ứng như thế nào.

Uống nước lá giúp thông tắc tia sữa hiệu quả

Khi bị tắc tia sữa, nhiều bà mẹ khuyên nên uống nước lá đinh lăng, lá bồ công anh, giúp thông tia sữa. Đây là cũng là một cách thông tắc ống dẫn sữa có thể hiệu quả.

Mẹ chỉ cần hái lá đinh lăng và lá bồ công anh, rửa sạch, nấu lấy nước uống thay nước lọc mỗi ngày. Lưu ý nên uống khi còn ấm để tăng hiệu quả. Nếu không có lá tươi, bạn có thể dùng lá khô sắc nước uống.

Uống nước thơm/nước dứa

Ép nước thơm/dứa để uống do nước dứa có chứa  enzyme bromelain giảm sưng tấy.

Cách thông tắc tia sữa sử dụng xôi nếp

Dùng gạo nếp để thông tắc tia sữa là phương pháp được nhiều mẹ áp dụng. Mẹ lấy xôi nếp nóng cho vào khăn vải rồi buộc lại và chườm lên bầu ngực từ ngoài vào trong. Những chỗ cứng, mẹ chườm lâu hơn để sữa được thông.

Thông tắc tia sữa bằng men rượu

Một cách tuyệt vời khác để thông tắc tia sữa là sử dụng men rượu. Mẹ mua men rượu về giã nhỏ, sau đó cho một chút rượu trắng vào để làm mềm men và đặt lên ngực, rồi ủ khăn lại. Sau khi đắp, mẹ tiếp tục mát xa. Phương pháp này cần sự kiên trì mới có hiệu quả. 

Cách thông tắc tia sữa bằng lá tía tô và rau dừa nước

Lá tía tô có lẽ không còn xa lạ với mọi người, nhưng rau dừa nước thì có lẽ chỉ những vùng quê mới biết. Cách thực hiện: Bạn lấy một nắm lá tía tô, ngọn và lá rau dừa nước, rửa sạch, vò nát rồi đắp lên ngực, sau đó băng lại. Ngày đắp 2-3 lần, sử dụng thường xuyên sẽ thấy được kết quả.

Lưu ý khi áp dụng cách thông tắc tia sữa tại nhà

• Nếu mẹ sốt nóng đỏ bầu ngực như kiểu cúm và tình trạng tắc tia sữa kéo dài qua 24h thì các mẹ nên đi khám ở khoa nhũ để đảm bảo tắc tia sữa chưa chuyển qua viêm vú.
• Mỗi phương pháp sẽ có những hiệu quả khác nhau, tùy vào cơ địa mỗi người nên khi sử dụng sẽ cho hiệu quả khác nhau.
• Dù sử dụng bất kỳ phương pháp nào, bạn luôn nhớ sữa phải lấy ra khỏi bầu ngực mẹ.
• Cần kiên trì thực hiện để có kết quả tốt nhất.
• Nếu phương pháp này không mang lại hiệu quả tốt, hoặc tình trạng tắc tia sữa ngày càng trầm trọng hơn thì bạn nên dừng lại và đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị hiệu quả.
• Trong quá trình áp dụng các phương pháp trên, nếu mẹ thấy ngứa ngáy, khó chịu, đau nhức hoặc bất thường khác thì nên dừng lại.
• Việc uống đủ nước và nghỉ ngơi thư giãn cũng giúp mẹ thoải mái có phản xạ xuống sữa tốt hơn giúp lưu thông dòng sữa.

Trên đây là những thông tin hữu ích về cách thông tắc tia sữa đơn giản mà hiệu quả. Chúc các mẹ luôn mạnh khỏe, chăm sóc con yêu tốt nhất và có nguồn sữa mẹ dồi dào để nuôi dưỡng con yêu.